Trong quá trình hình thành và phát triển của một doanh nghiệp. Huy động vốn điều lệ được xem là một trong những hoạt động quan trọng nhất. Các hình thức huy động vốn nhanh và hiệu quả nhất hiện nay là phát hành cổ phiếu và niêm yết chúng lên các sàn chứng khoán. Sự phổ biến của các mã cổ phiếu và đầu tư chứng khoán khiến khái niệm IPO trở nên quen thuộc hơn với các nhà đầu tư chứng khoán. Sự kiện này là một trong những hoạt động được mong chờ nhất khi các công ty mới tiến hành niêm yết lên các sàn chứng khoán. Đồng thời cũng đẩy giá trị thương hiệu của công ty phát hành tăng lên.
Chính vì vậy, với những nhà đầu tư nào có dự định hoặc đang tham gia vào giao dịch chứng khoán, băn khoăn trong việc lựa chọn cổ phiếu và vẫn lạ lẫm với khái niệm này thì hãy đón đọc ngay bài viết này để hiểu được IPO là gì, cổ phiếu IPO có đặc điểm và vai trò gì trong hệ thống lưu thông tài chính của doanh nghiệp.
Mục lục
Tìm hiểu IPO là gì?
IPO là viết tắt của Initial Public Offering, dịch sát nghĩa thì cụm từ này có nghĩa là “lần đầu phát hành ra công chúng”. Đây chính là một trong những hình thức huy động vốn nhanh và hiệu quả của doanh nghiệp. Bằng cách phát hành cổ phiếu của mình cho công chúng tiếp cận, giao dịch và đầu tư thông qua việc niêm yết lên các sàn giao dịch chứng khoán. Những công chúng tiếp cận được chính là các nhà đầu tư đang có ý định và mong muốn đầu tư vào cổ phiếu của công ty. Khi đó, công ty phát hành chính là công ty đại chúng, số lượng cổ đông rất lớn. Và sẽ được quản lý chặt chẽ, quy củ để ổn định thị trường chứng khoán và nội bộ công ty.
Mức giá của cổ phiếu của mỗi công ty là khác nhau. Dựa vào quy mô hoạt động, số lượng cổ phiếu phát hành, tầm vóc của công ty trong thị trường, tiềm lực tài chính và tiềm năng phát triển,… Giá trị trường của công ty sẽ là tổng giá trị của lượng cổ phiếu phát hành. Giá cổ phiếu của công ty sẽ tăng lên theo kết quả kinh doanh và mức độ phát triển. Con số này có thể là gấp 2 – 3 lần hoặc có thể hơn nữa. Vì vậy sẽ không hiếm trường hợp những công ty nhỏ nhanh chóng trở thành những gã khổng lồ.
Thị trường IPO là gì?
Thị trường IPO chính là môi trường mà các trader giao dịch, mua bán cổ phiếu IPO. Rất nhiều trader sẽ tìm tới đây để có thể mua được những mã cổ phiếu tiềm năng. Trader có thể sử dụng phương pháp CANSLIM để chọn mã CP. Thực tế, khi phát hành lần đầu, giá các mã cổ phiếu thường sẽ thấp hơn nhiều so với định giá theo nhu cầu. Chính vì thế mà một khi trader sở hữu được những mã cổ phiếu IPO. Thì có thể nắm được cơ hội chốt được một nguồn lợi nhuận lớn. Nhiều trader có thể nắm được một lượng lớn tỷ lệ cổ phiếu. Trở thành cổ đông của công ty thông qua thị trường này. Có những vai trò lớn hơn và nhiều quyền lợi cũng đãi ngộ tốt hơn.
Mục đích khi tiến hành IPO là gì?
Một khi công ty thực hiện IPO thì sẽ trở thành những công ty đại chúng. Từ đó nhận được nhiều lợi ích hơn từ rất nhiều mặt. Cụ thể hơn, IPO có thể thỏa mãn những mục đích của doanh nghiệp, như:
- Giúp công ty huy động vốn: Các công ty có thể thông qua phát hành cổ phiếu để huy động được nguồn vốn lớn. Nói chính xác hơn thì công ty có thể thông qua tiến hành IPO để đón nhận tiềm lúc nhằm mở rộng hoạt động kinh doanh. Không chỉ hiệu quả mà công ty còn có thể huy động vốn một cách nhanh chóng.
- Mang nhiều lợi ích cho công ty: Một số lợi ích cụ thể có thể kể tới là: Tăng vị thế và thương hiệu của công ty. IPO giúp công ty nhận được nhiều sự quan tâm và chú ý hơn từ công chúng. Bước đầu xho những nền tảng phát triển và thu hút đối tác, trader hơn.
- Sau khi phát hành cổ phiếu lần đầu, công ty sẽ nhận được nhiều ích lợi cho những hoạt động huy động vốn về lâu dài. Nếu lần đầu thành công, thì các lần tới cũng sẽ dễ dàng thành công.
- Giúp công ty có thể tìm thấy những nhân viên và nhà quản lí tài năng. Giúp các công ty có thể đơn giản hóa những quy trình sát nhập hoặc mua bán.
Điều kiện để công ty được phát hành cổ phiếu lần đầu
Các công ty trong quá trình mở rộng kinh doanh thì phát hành IPO là rất cần thiết. Tuy nhiên không phải công ty nào cũng đủ điều kiện để tiến hành quy trình này. Vậy điều kiện để một công ty được phát hành cổ phiếu lần đầu tại Việt Nam là:
- Vốn: Công ty phải đạt mức vốn điều lệ là 30 tỷ đồng. Con số này được tính theo giá trị trên sổ sách kế toán. Tại thời điểm đăng ký phát hành cổ phiếu lần đầu.
- Kết quả kinh doanh: Doanh nghiệp phải hoạt động có lãi trong 2 năm liền trước năm đăng ký. Và tính đến thời điểm IPO, doanh nghiệp không có lỗ lũy kế.
- Có phương án hoạt động cụ thể: Doanh nghiệp cần phải có phương án sử dụng vốn huy động được từ IPO. Trong đó, phương án này đã được hội đồng cổ đông xem xét và thông qua.
- Thành viên cấp cao của công ty phải có kinh nghiệm quản lý kinh doanh.
- Công ty phải có những tổ chức tư vấn, bảo lãnh trong việc thực hiện IPO. Chúng thường là cá công ty chứng khoán.
- Công ty phải dành ít nhất 20% cổ phần cho các nhà đầu tư đại chúng bên ngoài. Trong trường hợp vốn điều lệ của doanh nghiệp lớn hơn 1000 tỷ, thì tỷ lệ này không dưới 10%.
Hạn chế của phát hành cổ phiếu lần đầu
- Chi phí tốn kém: Việc phát hành và niêm yết cổ phiếu buộc công ty phải chi một khoản vào chi phí duy trì hoạt động trên sàn giao dịch. Bên cạnh đó là các khoản chi phí cho vấn đề pháp lý, hồ sơ, marketing, kế toán và chi phí khác khi phát hành cổ phiếu lần đầu.
- Rò rỉ các thông tin bí mật về doanh nghiệp: Khi niêm yết lên sàn chứng khoán. Các doanh nghiệp phải công bố minh bạch toàn bộ thông tin về tài chính, thuế, tiềm lực,… Để nhà đầu tư xem xét có nên đặt niềm tin mua vào mã cổ phiếu này hay không. Cũng có thể sẽ phải công bố những phương pháp đầu tư kinh doanh có lợi cho đối thủ của họ.
- Tiềm ẩn những rủi ro: Công ty có thể gặp phải những rủi ro khi lên sàn chứng khoán. Rủi ro về vốn khi mà thị trường từ chối mức giá cổ phiếu lần đầu. Các rủi ro về mặt pháp lý về tranh chấp quyền cổ đông . Rủi ro về nhân lực khi các cổ đông và nhà quản lý không thống nhất,…
- Mất kiểm soát trong vấn đề quản lý doanh nghiệp: Các cổ đông sẽ có quyền biểu quyết trong hội đồng quản trị của công ty. Gây ảnh hưởng trực tiếp tới bộ máy quản lý hay quyền hạn quản lý của một bộ phận lãnh đạo. Công ty phát hành cũng có thể nhận về sự nghi kị khi thực hiện IPO. Có thể sẽ là điểm kết chứ không phải điểm khởi đầu.
Tổng kết
Khi công ty tiến hành IPO chính là một trong những hình thức phát triển tiềm năng và tăng giá trị thương hiệu cho một công ty đại chúng. Đây cũng được xem là một trong những quy trình tài chính tuy phức tạp nhưng lại đem đến hiệu quả rất lớn với những giá trị cho công ty phát hành lẫn các trader chứng khoán. Cổ phiếu IPO chính là bước khởi đầu cho một công ty đại chúng trong thị trường chứng khoán. Khởi đầu của một quá trình minh bạch và công khai giá trị tài chính. Cũng là cơ hội hàng đầu cho các nhà giao dịch có thể thu về những con số lợi nhuận mơ ước. Nhà đầu tư hãy tận dụng và nắm bắt cơ hội của hoạt động IPO để có thể thành công hơn nhé!
Đọc thêm về Thặng dư vốn cổ phần
Tổng hợp: nhamoigioi.net