Sàn chứng khoán là môi trường tập trung các giao dịch hoặc mua bán, trao đổi chứng khoán giữa các trader hoặc trader và công ty phát hành cổ phiếu. Ở các bài viết trước, chúng tôi đã mang tới các bạn những thông tin tổng quan về 2 sàn chứng khoán lớn là sàn HSX và sàn OTC. Hôm nay, sàn Upcom sẽ được chúng tôi giới thiệu tới các trader và các newbie để các bạn có thêm lựa chọn về môi trường giao dịch chứng khoán hiện nay.
Upcom ra đời đã được hơn 11 năm, tuy không phải là thời gian dài nhưng lại tạo nên chỗ đứng vững chắc trong TTCK dành cho đối tượng là công ty chưa niêm yết chứng khoán. Tuy là cái tên khá lạ lẫm với nhiều người, nhưng đây là sàn giao dịch chứng khoán được đánh giá là top sàn chứng khoán hàng đầu. Vậy sàn Upcom là gì và hoạt động như thế nào?
Mục lục
Định nghĩa sàn Upcom là gì?
Là sàn chứng khoán được ra đời vào ngày 1/1/2009, có thể được gọi là thị trường chứng khoán Upcom. Sàn này có tên tiếng Anh là Unlisted Public Company Market. Đối tượng chủ yếu của sàn bao gồm các công ty dự bị. Và là công ty chưa được niêm yết cổ phiếu lên các sàn chính thống như HSX hay HNX. Đây là những công ty có quy mô tương đối nhỏ và tình trạng là mới thành lập. Chưa có đầy đủ chứng từ pháp lý để niêm yết cổ phiếu lên các sàn chất lượng. Hoặc cũng có thể ngay từ đầu, công ty đã tiến hành lên sàn Upcom. Nhưng sau đó khi đủ lớn mạnh thì vẫn chưa có định hướng tới các sàn lớn khác. Và tiếp tục lựa chọn gắn bó thêm với Upcom.
Mặc dù đối tượng của sàn nay không thực sự “chất lượng” bằng các sàn lớn khác. Nhưng lại được đánh giá là sàn chứng khoán có uy tín trong top đầu tại TTCK Việt Nam. Có thể thấy được nền kinh tế Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn kiến tạo và nền móng. Là cơ hội tiềm năng cho các sàn như Upcom phát triển mạnh mẽ hơn.
Điều kiện giao dịch trên sàn Upcom
Với tình trạng pháp lý của sàn, thì các bên tham gia giao dịch trên sàn sẽ đều được quản lý và bảo vệ bởi pháp luật Việt Nam và pháp luật thương mại chứng khoán quốc tế. Bên cạnh đó, các công ty niêm yết trên sàn cần gửi báo cáo tài chính hàng năm. Để trader có thể tham khảo và phân tích thêm tình hình cho những quyết định đầu tư sau này. Các điều kiện dành cho các công ty muốn tham gia vào thị trường Upcom:
- Công ty chưa từng niêm yết cổ phiếu trên các sàn lớn như HNX và HSX.
- Chứng khoán của công ty phải được lưu ký tại trung tâm lưu ký (VSD).
Đặc điểm của sàn Upcom là gì?
- Hoạt động: Các giao dịch diễn ra trên sàn sẽ tương tự như trên sàn lớn khác khi trong giờ hành chính. Hoạt động từ thứ 2 đến thứ 6 các tuần trừ các ngày lễ tết. Giờ giao dịch buổi sáng là khung giờ 9h – 11h và buổi chiều là 13h – 15h. Sàn liên tục khớp lệnh trong suốt thời gian hoạt động bên cạnh các thỏa thuận hợp pháp.
- Lô giao dịch: Mỗi lần/phiên giao dịch của mỗi loại cổ phiếu sàn Upcom đều phải lớn hơn hoặc bằng 100 CP.
- Biên độ giao động giá: Biến động giá tại sàn chứng khoán thường không cố định và có thể biến động rất mạnh. Nhưng với sàn Upcom thì biên độ này lên tới 15%. So với mặt bằng chung của sàn Hà Nội và TP Hồ Chí Minh lần lượt là 7% và 10%.
Ưu điểm của sàn Upcom
- Sàn được đánh giá là cực kì uy tín khi mà các hoạt động diễn ra trên sàn đều minh bạch và công khai. Theo các chuyên gia, thì sàn Upcom luôn được đánh giá cao dưới hệ thống quản lý uy tín. Theo đó, sàn còn được nhận định là hoạt động tiềm năng và mạnh mẽ hơn cả sàn OTC.
- Thị trường Upcom có liên kết chặt chẽ với sàn HNX. Bởi vậy trader từ sàn Upcom hoàn toàn có thể tiếp cận được tới những công ty cổ phần tốt qua thông tin thu thập được từ HNX. Dù có liên kết như vậy nhưng chúng hoạt động độc lập và luôn an toàn cho người tham gia.
- Với những công ty nhỏ và mới, cơ hội niêm yết trên HSX hoặc HNX là không có. Bởi vậy, Upcom là lựa chọn hoàn hảo để giúp đo lường tăng trưởng của cổ phiếu. Từ đó tạo cơ hội và tiềm năng để có thể lên sàn lớn khác.
- Là một sàn đầu tư chứng khoán, nên khi niêm yết trên Upcom, nhà phát hành có thể tiếp cận được thêm nhiều trader. Từ đó có thể tiếp cận với nguồn vốn lớn cho sản xuất kinh doanh.
Xem thêm: Sàn SSI
Hạn chế của sàn Upcom là gì?
- Thiếu tính minh bạch, tiêu chuẩn sàn thấp hơn các sàn uy tín khác
- Giao động giá với biên độ lớn khiến trader có thể lỗ nặng hơn so với giao dịch trên các sàn khác.
- Tính thanh khoản của sàn không được đánh giá cao.
- Tính rủi ro khi tham gia sàn cao hơn so với các sàn khác. Các công ty, doanh nghiệp được định giá trên sàn sẽ thấp hơn.
Một số quy định giao trên trên Upcom
Các bên tham gia giao dịch trên sàn đều phải thuận theo những quy định bắt buộc của sàn. Nắm được những quy định này, trader và nhà phát hành sẽ dễ dàng tham gia, giao dịch hiệu quả và hiệu suất cao.
Quy định về phương thức giao dịch
- Khớp lệnh liên tục: Khi lệnh mua hoặc bán được trader và nhà phát hành tiến hành đặt. Thì hệ thống giao dịch sẽ ngay lập tức khớp các lệnh đó theo giá của lệnh đối ứng trên hệ thống.
- Khớp lệnh thỏa thuận: Các bên mua – bán sẽ tiến hành thỏa thuận những điều kiện về khối lượng cổ phiếu sàn Upcom và giá giao dịch. Công ty chứng khoán sẽ tiếp nhận những điều kiện đó. Và áp dụng tìm đối tác theo điều kiện của các bên sao cho phù hợp.
Các nguyên tắc khớp lệnh
Bao gồm 2 nguyên tắc:
- Ưu tiên về giá: Giá cao hơn tương ứng với mức lệnh sẽ được xử lý trước. Với lệnh bán thì tại giá thấp hơn sẽ được thực hiện ưu tiên.
- Ưu tiên về thời gian: Hệ thống sẽ ưu tiên các lệnh được nhập vào trước nếu như các lệnh có giá tương đương nhau.
Đơn vị giao dịch trên sàn Upcom
- Giao dịch khớp lệnh liên tục: 100 chứng khoán sẽ liên tục được hệ thống tiến hành khớp lệnh khi lệnh được nhập vào.
- Giao dịch thỏa thuận: Tất cả các giao dịch trên sàn sẽ không quy định bất cứ đơn vị nào. Nếu là ngày đầu tiên công ty niêm yết lên sàn thì sẽ không thể tiến hành giao dịch thỏa thuận.
Một số nhóm chứng khoán Upcom
Tiêu chuẩn để phân loại nhóm chứng khoán Upcom chính là tiêu chuẩn vốn hóa và quy mô của nhà phát hành cổ phiếu:
- Upcom Large: Nhóm này là bao gồm các công ty, doanh nghiệp có vốn hóa tối thiểu là 1000 tỷ đồng. Hiện nay, có trên 80 doanh nghiệp trên sàn đạt được mức tiêu chuẩn này.
- Upcom Medium: Bao gồm các công ty, doanh nghiệp tầm trung. Có giá trị vốn hóa tối thiểu 300 tỷ đồng và dưới 1000 tỷ đồng. Theo thống kê, lượng thành viên của nhóm cổ phiếu này là đông hơn khá nhiều so với nhóm trên.
- Upcom Small: Nhóm này gồm các công ty có vốn hoa thấp nhất trên sàn, đồng thời cũng đông số lượng nhất. Các công ty nhóm này có lượng vốn hóa chỉ từ 10 tỷ đồng cho tới dưới 300 tỷ.
Theo tính chất của thị trường chứng khoán, công ty có vốn hóa càng lớn thì tính thanh khoản càng cao. Tuy vậy, các công ty có vốn hóa nhỏ thì cơ hội bứt phá lợi nhuận lại cao mặc dù rủi ro cũng cao hơn.
Kết
Sàn Upcom quả thực là một môi trường để lựa chọn đầu tư và giao dịch lý tưởng của các trader. Cũng là nơi các công ty nhỏ có thể có cơ hội tiếp cận được với nhiều trader hơn. Trader hoàn toàn dễ dàng tìm hiểu và lựa chọn những nơi đầu tư hợp lý. Các công ty cũng tìm được bước đệm để sớm có thể niêm yết trên các sàn Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Quả thật, sàn Upcom là một trong những lựa chọn đáng được cân nhắc trong TTCK. Mong rằng, những giải đáp về sàn Upcom là gì và hoạt động thế nào đã giúp bạn phần nào hiểu được về sàn chứng khoán này và có ích với những quyết định đầu tư của bạn
Cập nhật: nhamoigioi.net