Thị trường chứng khoán luôn là thị trường đầu tư hấp dẫn và tiềm năng nhất hiện nay. Các nhà đầu tư ngoài việc lựa chọn những mã cổ phiếu thông thường hay cổ phiếu quỹ để đầu tư thì cũng có thể lựa chọn đầu tư trái phiếu – một trong những hình thức đầu tư chứng khoán cực kì phổ biến những năm gần đây. Dù thị trường tài chính chịu rất nhiều ảnh hưởng từ dịch bệnh và bất ổn nhưng trái phiếu vẫn đang là kênh đầu tư cực kì phát triển và lớn mạnh theo thời gian với các loại trái phiếu chính phủ, doanh nghiệp và cả ngân hàng thương mại.
Tuy là một lĩnh vực đầu tư vốn trung, dài hạn và có nhiều thuận lợi khi giao dịch. Nhưng vẫn còn khá nhiều nhà giao dịch cảm thấy lạ lẫm với kênh đầu tư này. Hôm nay, chúng tôi sẽ tổng kết lại những vấn đề quan trọng như trái phiếu là gì, những đánh giá khách quan về đầu tư trái phiếu tại thị trường Việt Nam cũng như trên thế giới.
Mục lục
Tìm hiểu trái phiếu là gì?
Trái phiếu – Bond là một loại chứng khoán giúp người sở hữu có thể xác nhận quyền lợi hợp pháp với phần vốn nợ của nhà phát hành. Với dạng chứng khoán này, thì kết quả kinh doanh của đơn vị phát hành sẽ không gây ảnh hưởng tới lãi suất mà người sở hữu được nhận. Các công ty cần một lượng vốn để đầu tư phát triển và mở rộng kinh doanh sẽ cho phát hành cả cổ phiếu lẫn trái phiếu. Nhưng với loại chứng khoán đặc biệt này. Thì phải bao gồm các điều khoản cho vay và thời gian thanh toán cụ thể. Sẽ không có việc bán khống trái phiếu như giao dịch cổ phiếu thông thường.
Trái phiếu được phát hành chính là hình thức vay tiền của người mua. Nên một phần lợi nhuận mà trái chủ kiếm được sẽ phải chia thành lợi tức cho người sở hữu hình thức chứng khoán này. Tại Việt Nam, giá trị chủ yếu của 1 đơn vị trái phiếu thấp nhất là 100 nghìn đồng. Với các nhà phát hành khác nhau thì giá cũng sẽ khác nhau. Tuy nhiên, giá trị của trái phiếu mà nhà phát hành đưa ra sẽ phải phù hợp với các yếu tố về danh tiếng, lãi suất, đáo hạn,… Với trader, lãi sẽ được trả theo thời gian sở hữu, và có thể chuyển nhượng khoản đầu tư cho đối tượng khác và vẫn nhận được lãi.
Đặc điểm nổi bật của trái phiếu
Nếu muốn có thể thành công hoặc kiếm lời trên kênh đầu tư này, trader ngoài nắm rõ khái niệm trái phiếu là gì còn phải hiểu được các đặc điểm quan trọng của loại hình chứng khoán này. Cụ thẻ là những đặc điểm nổi bật sau:
- Giá trị của mệnh giá: Trader sẽ nhận được khoản tiền này khi tới thời điểm đáo hạn. Bao gồm tổng tiền vốn ban đầu, chính là khoản tiền bên phát hành tham chiếu khi thanh toán lãi.
- Lãi suất định kỳ (coupon): Giống như tất cả những tài sản đầu tư khác. Nhà phát hành sẽ phụ thuộc vào giá trị của trái phiếu để chia lãi suất cho trader. Định kì này có thể theo tháng, theo quí hoặc theo năm.
- Kỳ trả lãi: Đây chính là thời điểm trong hợp đồng mua bán đã quy định. Nghĩa là nhà phát hành sẽ bắt buộc phải thanh toán lợi nhuận cho trader vào ngày cụ thể. Thời gian này sẽ phụ thuộc vào quy định của từng nhà phát hành.
- Ngày đáo hạn: Tới ngày này, nhà phát hành sẽ phải hoàn tất việc thanh toán số tiền theo mệnh giá trái phiếu có người sở hữu.
- Giá phát hành: Là giá trị của trái phiếu mà nhà phát hành công bố tại thời điểm phát hành ra thị trường.
Phân loại Bond lưu thông trên thị trường
Hiện nay có 5 cách phân loại Bond, cụ thể như sau:
- Theo đơn vị phát hành: có 3 loại là Bond Ngân hàng, bond chính phủ (Government Bonds), bond doanh nghiệp (Corporate Bond);
- Theo lợi tức trái phiếu: có 3 loại là có hạn mức lãi bằng không (zero-coupon bonds); bond có lãi suất thả nổi (variable rate bond)
- Theo mức độ đảm bảo thanh toán: có 2 loại là bond không đảm bảo (Non- Covered Bond; bond đảm bảo (Covered Bond). Trong đó Trái phiếu đảm bảo chia làm 2 loại là đảm bảo bằng chứng khoán ký quỹ và đảm bảo bằng giá trị tài sản cầm cố;
- Theo hình thức:Bearer bond registered bonds
- Theo tính chất: có 3 loại là Callable bonds, Convertible bond, Warrant-linked Bonds
Ưu và nhược điểm khi đầu tư vào trái phiếu
Ưu điểm:
- Lãi suất loại chứng khoán này là cố định, không phụ thuộc vào tình hình kinh doanh của công ty.
- Nếu công ty ngừng hoạt động, thanh lý tài sản. Người sở hữu được trả tiền trước người có cổ phần ưu đãi và cổ phần thông thường.
- Đầu tư trái phiếu an toàn và ít rủi ro hơn cổ phiếu
- Có thể chuyển nhượng loại hình chứng khoán này thông qua sàn giao dịch, sang tay hoặc bán lại cho công ty.
Rủi ro:
- Trái phiếu doanh nghiệp không được bảo đảm vô điều kiện bởi tín dụng của chính phủ. Mà phụ thuộc vào khả năng thanh toán nợ của công ty. Vì vậy có khả năng doanh nghiệp không thể chi trả khi rơi vào hoàn cảnh vỡ nợ.
- Rủi ro biến động giá – khi nhà đầu tư bán trái phiếu vào cuối thời hạn của nó. Nếu rơi vào lúc mất giá, nhà đầu tư chỉ nhận được ít hơn so với khoản đầu tư ban đầu.
Cách hạn chế rủi ro khi đầu tư trái phiếu
Bất cứ lĩnh vực đầu tư nào cũng sẽ tồn tại rủi ro khi giao dịch. Vì vậy, trước nhất, trader cần phải tìm cho mình một đơn vị phát hành trái phiếu uy tín, lành mạnh và có nhiều đánh giá tích cực trên thị trường. Nếu là doanh nghiệp phát hành, thì phải suy xét ở nhiều góc độ quan trọng như là cấp phép hoạt động, sự minh bạch trong giao dịch, tiềm năng phát triển kinh doanh, tình hình tài chính hiện nay và tương lai,… Nhằm hạn chế tối đa những rủi ro đáng tiếc khi đầu tư trái phiếu.
Một số tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp phát hành cho trader như sau:
- Tính minh bạch: Chọn các nhà phát hành có tuổi đời dài, nhiều kinh nghiệm và đã được niêm yết
- Doanh nghiệp đầu ngành: Đây là những đối tượng phát hành cổ phiếu nhiều niềm tin. Bởi họ luôn tạo ra những dòng tiền ổn định, phù hợp với tiêu chí đầu tư
- Bộ máy quản lý tối ưu: Nếu một doanh nghiệp có ban quản trị có kinh nghiệm và tầm nhìn. Thì doanh nghiệp đó rất có khả năng sẽ phát triển được trái phiếu tiềm năng
- Vốn điều lệ và tài chính: Một doanh nghiệp có tương lai và tiềm năng bắt buộc phải sở hữu nguồn tài chính ổn định. Tỉ lệ nợ ở mức an toàn, các chỉ số về tăng trưởng khả quan.
Tổng kết
Hiện nay, trái phiếu vẫn luôn được các chuyên gia và trader kinh nghiệm nhận định là kênh đầu tư an toàn và khả năng lợi nhuận lớn. Nhưng đây cũng chẳng phải là một lĩnh vực đầu tư đơn giản dành cho các trader. Nên để có thể tìm kiếm được cơ hội thành công tại đây thì buộc lòng các nhà giao dịch phải nghiêm túc tìm hiểu về đầu tư trái phiếu, trái phiếu là gì, nên mua toại nào, … Điều quan trọng nữa chính là trader cần tỉnh táo khi lựa chọn nhà phát hành để đầu tư thật hợp lí. Tuy sẽ mất khá nhiều công sức và thời gian. Nhưng bù lại các nhà giao dịch có thể vào – ra an toàn trong thị phần tiềm năng này. Với tiến trình phát triển này thì có hội luôn mở ra cho trader.
Cập nhật: nhamoigioi.net
